Baza wiedzy

Czytaj najnowsze informacje

Białystok - MagmedBaza wiedzyDepresjaDepresja w medycynie holistycznej
Depresja w medycynie holistycznej

Depresja w medycynie holistycznej

Depresja, stany lękowe, napady paniki, chroniczne zmęczenie – dotykają coraz większej części populacji. Współczesna psychiatria zwykle łagodzi objawy, ale nie usuwa przyczyn. Leki psychotropowe – choć przynoszą ulgę – nie rozwiązują źródeł problemu. Antydepresanty i leki przeciwlękowe mogą powodować skutki uboczne (m.in. przyrost wagi, otępienie, senność, spadek libido, suchość w jamie ustnej, drżenie mięśni), a także rozregulowanie mikrobioty jelit. Często nie docieka się prawdziwych przyczyn dolegliwości, choć można i warto to robić (także w ujęciu holistycznym).

Czy depresja, stany lękowe, napady paniki to „kara za grzechy”?

Doświadczenie praktyczne pokazuje, że depresji, napadom lęku/paniki i przewlekłemu zmęczeniu można zapobiegać i skutecznie je redukować.
Objawy te często współwystępują z dolegliwościami ze strony układu pokarmowego (wzdęcia, gazy, biegunki lub zaparcia, IBS),
a także z wypada­niem włosów, słabymi paznokciami, napadami głodu z irytacją, sennością, „mgłą mózgową”, problemami z pamięcią i brakiem sił.
Często to konsekwencja zaburzeń w całym organizmie (np. niedoborów żelaza/ferrytyny).

Przyczyny depresji, stanów lękowych, napadów paniki

  • dysbioza i nieszczelność jelit (rozszczelnienie śluzówek), przerosty grzybicze/bakteryjne, infekcje pasożytnicze,
  • nietolerancje pokarmowe i/lub niezdiagnozowana celiakia (duże niedobory, wpływ na oś jelito–mózg),
  • zaburzenia osi hormonalnej podwzgórze–przysadka–tarczyca,
  • obciążenia toksynami różnego typu,
  • infekcja krętkiem Borrelia,
  • przewlekły stan zapalny (w tym w mózgu),
  • nadaktywność układu immunologicznego / procesy autoimmunizacyjne.

W badaniach pomocne bywają: rozszerzony panel tarczycowy (TSH, fT3, fT4, anty-TPO, anty-TG) + USG tarczycy, morfologia z rozmazem, żelazo i ferrytyna,
homocysteina, hemoglobina glikowana, glukoza na czczo, hs-CRP, OB, lipidogram, 25(OH)D3; czasem kalprotektyna, estrogeny/testosteron oraz testy genetyczne (celiakia, MTHFR, trombofilia).
Badania „minerały/witaminy w surowicy” bywają mylące – nie pokazują poziomów wewnątrzkomórkowych.

Najważniejsza oś jelito–mózg

Oś jelito–mózg to dwukierunkowa komunikacja, obejmująca:

  • połączenia nerwowe – głównie przez nerw błędny (nervus vagus),
  • połączenia hormonalne – hormony jelit i struktur mózgu wpływające na nastrój i funkcjonowanie,
  • połączenia odpornościowe.
Kluczowa myśl: mózg „rozmawia” z jelitami, a jelita – z mózgiem. Dzięki temu mózg reguluje trawienie,
a jelita wpływają na nasz nastrój, stres i funkcje poznawcze.

Mikrobiota jelit wytwarza także neuroprzekaźniki oddziałujące na nastrój i przewód pokarmowy: serotoninę, dopaminę, GABA i acetylocholinę. Początek zaburzeń osi jelito–mózg zwykle leży w dysbiozie.

Co wywołuje dysbiozę i nieszczelność jelit?

  1. Toksyny nieorganiczne: pestycydy/herbicydy, antybiotyki i hormony z hodowli, leki (w tym antykoncepcja/HTZ), alkohol, metale ciężkie,
    mikroplastik, konserwanty i barwniki, chemia z kosmetyków/ubrań, promieniowanie elektromagnetyczne.
  2. Toksyny organiczne – wewnętrzne: produkty złego metabolizmu (m.in. gluten pszenny, kazeina, laktoza, cukier, fruktoza),
    toksyny jelitowe z żywności wysoko przetworzonej i utwardzanych tłuszczów.
  3. Toksyny emocjonalne: przewlekły stres, silne emocje, nieprzepracowane traumy, negatywne myślenie.
  4. Toksyny mikrobiologiczne: nadmierny rozrost Candida, bakterii (np. H. pylori, E. coli, Klebsiella) oraz zakażenia pasożytnicze.
  5. Deprywacja snu.
  6. Nadmierny, zbyt intensywny sport – może rozregulować mikrobiotę jelit.

Konsekwencje nieszczelności jelit

  • przenikanie toksyn metabolicznych do krwi/limfy → uogólnione stany zapalne,
  • rozszczelnienie bariery krew–mózg → toksyny drażnią mózg (mgła mózgowa, problemy z pamięcią/koncentracją),
  • rozchwianie osi hormonalnej (podwzgórze–przysadka–tarczyca): możliwa niedoczynność/nadczynność tarczycy, problemy z płodnością, PCOS,
  • nadaktywność układu immunologicznego (alergie, wzrost histaminy, marsz alergiczny, choroby autoimmunologiczne jak Hashimoto/AZS/SM/RZS/Crohn/IBS),
  • upośledzone wchłanianie żelaza, witamin/minerałów i kwasów Omega-3 → pogorszenie kondycji psychicznej, skóry, włosów oraz osłabienie/anemia.
Nasz mózg i układ nerwowy potrzebują „paliwa”: witaminy z grupy B, witamina D, magnez, selen, cynk, żelazo, a także EPA i DHA (Omega-3).

Zaburzenia hormonalne a depresja

Oś hormonalna łączy podwzgórze, przysadkę i gruczoły dokrewne (nadnercza, tarczyca, gonady) – działa na zasadzie sprzężenia zwrotnego.
Główne osie:

  • HPA (podwzgórze–przysadka–nadnercza): reakcja na stres,
  • HPT (podwzgórze–przysadka–tarczyca): metabolizm i wzrost (TSH → hormony tarczycy),
  • HPG (podwzgórze–przysadka–gonady): cykl miesięczny, płodność i hormony płciowe.

Panel tarczycowy i interpretacja

Przy podejrzeniu depresji warto wykonać panel tarczycowy (TSH, fT3, fT4, anty-TPO, anty-TG, TRH) i pamiętać o właściwej interpretacji – „szerokie normy” nie zawsze odzwierciedlają stan tarczycy u konkretnej osoby (np. młodej lub planującej ciążę). Podwyższone przeciwciała mogą świadczyć o zapalnym procesie autoimmunologicznym; nie warto czekać, aż wartości mocno przekroczą normę.

Dlaczego warto wykonać USG tarczycy?

Istnieje subkliniczna niedoczynność tarczycy – wyniki laboratoryjne „w normie”, ale USG ujawnia zmiany strukturalne (zanik płatów, guzki/włókniaki) wskazujące na proces zapalny. Sam Euthyrox nie rozwiąże wszystkich problemów – bez adresowania przyczyn stany zapalne mogą narastać.

Objawy sugerujące problemy hormonalne

  • nadpotliwość dłoni/stóp, wahania masy ciała,
  • wypadanie włosów, słabe paznokcie, przerzedzenie końcówek brwi, zrogowacenia na łokciach/kolanach, sucha skóra,
  • mgła mózgowa, problemy z pamięcią, napady lęku/paniki, brak sił lub nadpobudliwość,
  • problemy z płodnością, bolesne/obfite miesiączki, płaczliwość lub nadmierna irytacja,
  • zaparcia lub biegunki, trądzik/egzemy i inne zmiany skórne.

Perimenopauza/menopauza a depresja

Objawy okresu przejściowego (często już po 40 r.ż.) bywają mylone z depresją. Spadek estrogenów koreluje z zaburzeniami depresyjnymi, bo estrogeny regulują układ serotoninergiczny, aktywność kory przedczołowej i neurogenezę.

Insulinooporność a depresja

Dieta wysokocukrowa/węglowodanowa (pieczywo białe, słodycze, fast-foody, słodkie napoje/alkohol) nasila stany zapalne i sprzyja insulinooporności, a także stanowi zapalnemu w mózgu. Warto sprawdzić glukozę na czczo i hemoglobinę glikowaną (HbA1c).

Psychoterapia a depresja

Psychoterapia pomaga uświadomić i przepracować traumy/emocje. Połączenie jej z celowanym oczyszczaniem organizmu i uzupełnieniem niedoborów zwykle przyspiesza poprawę samopoczucia psychicznego i fizycznego.

Relaksacja i medytacja („bierzemy emocje w swoje ręce”)

Praktyki te uczą wewnętrznej ciszy i samoświadomości. Pomagają nie wchodzić automatycznie w przygnębiające emocje, rozwijają „wewnętrznego superwizora” i sprzyjają powstawaniu nowych, bardziej konstruktywnych ścieżek neuronalnych (zachwyt, spokój, optymizm).

Podsumowanie

Nie ma jednej „cudownej tabletki” – przyczyny są wielopoziomowe. Zintegrowane, mądrze wprowadzane działania (dieta, jelita, detoksykacja, suplementacja, ruch/sen, praca z emocjami i psychoterapia) przynoszą poprawę nastroju i energii oraz ulgę w dolegliwościach cielesnych.

O autorce: Małgorzata Zieniuk – certyfikowany specjalista Kontrolowanej i Kierowanej Detoksykacji metodą dr J. Jonasza
i Medycyny Mitochondrialnej, dietetyk, naturoterapeuta, nauczyciel medytacji Mindfulness; właścicielka Podlaskiego Centrum Promocji Zdrowia MAGMED (Białystok).

Kontakt z PDF (str. 3): Podlaskie Centrum Promocji Zdrowia MAGMED – ul. Marii Skłodowskiej-Curie 13, lok. 2U, Białystok,
tel. +48 534 061 308, www.oczyszczanieorganizmu bialystok.pl